Ông Đặng Xuân Sự, được xem là ông “tổ” làng mai Háo Đức (Nhơn An, An Nhơn), lo lắng: “Thời điểm này năm ngoái, hầu như mai đã được khách ở TP HCM và các tỉnh thành phía Bắc đặt cọc hết. Nhưng năm nay, Tết gần đến mà khách mua mai vắng bóng. Bà con chúng tôi rất lo lắng”.
Có mặt tại làng mai Háo Đức, Trung Định, Tân Dương, Thành Thái… chúng tôi thấy những vườn mai đã đâm nụ chi chít, những chậu mai đã được cắt tỉa, tạo dáng, thế đẹp đã được đặt sẵn trong khuôn viên sân chờ khách gật đầu là chủ nhân của nó cung ứng ngay cho khách hàng.
Anh Hồ Ngọc Khương, nghệ nhân trồng mai xuân thôn Háo Đức, nói: “Năm ngoái, vườn mai nhà tôi mất trắng vì hoa nở sớm. Năm nay, mai sinh trưởng, phát triển rất tốt thì thị trường đầu ra lại khó khăn. Mấy ngày nay, khách hàng chủ yếu vào xem rồi đi ra chứ không thấy ai mua”.
Dọc theo các tuyến đường liên thôn, liên xã Nhơn An, chúng tôi cũng chỉ thấy vài chuyến xe tải nhỏ đến chở mai. Anh Nguyễn Tấn Kiệt, một lái xe chuyên vận chuyển mai cho các chủ hộ làng mai Trung Định, cho biết: “Mấy năm trước, thì thời điểm này, xe tui phải hoạt động “thâu đêm suốt sáng” để chở kịp mai xuân cho khách ở Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Gia Lai… Nhưng năm nay, tui chủ yếu bốc hộ cho chủ vườn đem ra quốc lộ 1 bán lẻ…”.
Ông Bùi Văn Cư, Chủ tịch UBND xã Nhơn An, cho hay: “Xã có hơn 2.500 hộ, trong đó có hơn một nửa sống chủ yếu bằng nghề trồng và kinh doanh mai cảnh. Hộ trồng nhiều 6.000 – 7.000 chậu, hộ ít cũng gần 100 chậu.
Riêng tại làng mai Háo Đức có 428 hộ trồng mai. Niên vụ mai xuân 2008 – 2009, doanh thu bán mai của xã đạt 8 đồng. Nhưng niên vụ này, đến nay người trồng mai trên địa bàn chỉ thu vẻn vẹn hơn một tỷ đồng. Trong đó, thôn Háo Đức (600 triệu đồng), Thanh Liêm (200 triệu đồng), Thuận Thái (100 triệu đồng)…”. Cũng theo ông Cư, doanh thu từ việc bán mai tết niên vụ 2010 – 2011, nếu may mắn thì cũng chỉ đạt hơn 5 tỷ đồng”.
Ông Hồ Ngọc Châu, Bí thư Đảng ủy xã Nhơn An, lý giải: “Hoạt động mua bán, trao đổi mai xuân năm nay kém phần nhộn nhịp do ảnh hưởng của thiên tai hạn hán đầu năm và bão lũ cuối năm.
Nhưng nguyên nhân trực tiếp là do ảnh hưởng của đợt rét đậm, rét hại kéo dài suốt một tháng nay, khiến nhiều vườn mai gặp khó khăn trong việc “điều tiết” mai nở rộ đúng vào dịp tết Nguyên đán Tân Mão 2011. Một phần nữa, thương lái những năm gần đây họ rút kinh nghiệm trong việc mua mai sớm như mọi năm, sợ mai không nở đúng dịp…”.