Thu nhập của chị Thúy hàng tháng gồm hai khoản lương cứng và “lương mềm”, tức tiền phần trăm từ các hợp đồng xuất nhập hàng ký với đối tác nước ngoài. Có tháng hoa hồng cao như tháng 1 này, tiền trừ thuế thu nhập cá nhân đã đủ “chết”. Nay công ty lại cộng tiền thưởng Tết vào thu nhập tháng 1 để tính thuế, mà thuế tính lũy tiến nên thu nhập càng cao, phần trăm thuế suất càng lớn. Tổng cộng, mức thuế thu nhập cá nhân chị Thúy phải đóng trong tháng 1 lên đến 25% thu nhập gồm lương, hoa hồng và thưởng Tết.
Theo quy định về thuế thu nhập cá nhân, tiền thưởng Tết Tân Mão cũng bị tính vào thu nhập chịu thuế. Có hai cách tính, hoặc là cộng tiền thưởng Tết vào mức tổng thu nhập cả năm 2010 và quyết toán thuế cuối năm, hoặc cộng tiền thưởng Tết vào thu nhập tháng 1/2011 và tính thuế. Tùy từng công ty, đơn vị mà chọn cách tính phù hợp. Theo phụ lục 02/PL-TNCN Bảng hướng dẫn phương pháp tính thuế theo biểu thuế lũy tiến từng phần, ban hành kèm theo Thông tư 84/2008/TT-BTC ngày 30/9/2008 của Bộ Tài chính, thì phần thu nhập tính thuế theo tháng từ 4 đến 5 triệu đồng chịu thuế suất 5%, từ trên 5 đến 10 triệu đồng 10%, từ trên 10 đến 18 triệu đồng 15%, từ trên 18 đến 32 triệu đồng 20%, từ trên 32 đến 52 triệu đồng là 25%…. Còn thu nhập tính thuế theo năm, từ 48 đến 60 triệu đồng chịu thuế suất 5%, từ trên 60 đến 120 triệu 10%, từ trên 120 đến 216 triệu 15%, từ trên 216 đến 384 triệu đồng là 20%…
Trường hợp của công ty chị Thúy là tính theo cách thứ 2, “mà theo cách này thì nhân viên phải nộp thuế nhiều hơn và thiệt hơn là cộng vào thu nhập cả năm để tính”, chị Thúy than thở. Với mức tiền thưởng Tết 25 triệu đồng cộng với lương và hoa hồng tháng 1/2011 là 12 triệu đồng, mức thu nhập tính thuế của chị Thúy là 37 triệu đồng. Trừ đi 4 triệu đồng giảm trừ cho bản thân, không có người phụ thuộc, tổng tiền thuế thu nhập cá nhân chị Thúy phải đóng theo mức lũy tiến là 5,8 triệu đồng. “Cả năm tôi đợi mỗi dịp Tết lĩnh thưởng để làm “việc lớn” nhưng năm nay thưởng Tết có 25 triệu mà phải đóng thuế gần 6 triệu đồng, thật là xót quá, không còn cảm giác hân hoan khi nhận thưởng như trước nữa”, chị Thúy tâm sự.
Không chỉ trường hợp công ty chị Thúy, hiện ở nhiều công ty, doanh nghiệp khác, nhân viên cũng đang kêu trời vì phải “xẻo” tiền thưởng Tết khá lớn để đóng thuế. Một công ty hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh các dịch vụ giá trị gia tăng cho các mạng viễn thông, di động có trụ sở tại tòa nhà 101 Láng Hạ (Ba Đình – Hà Nội) cũng cộng tiền thưởng Tết vào thu nhập tháng 1 này để tính thuế. Chị H., nhân viên công ty cho biết, bình thường mỗi tháng chỉ phải đóng hơn 100.000 đồng tiền thuế thu nhập cá nhân, tự nhiên lương tháng 1 bị trừ gần 2 triệu đồng tiền thuế, “sao mà không xót ruột cho được”.
Từ khi luật thuế thu nhập cá nhân được thi hành tính đến nay là chuẩn bị được 2 cái Tết. Thực tế, từ Tết năm ngoái (Canh Dần 2010), tiền thưởng Tết âm, dương hay tháng lương thứ 13 đã bị tính là một khoản chịu thuế thu nhập cá nhân. Tuy nhiên năm ngoái “dân tình” không “ca thán” vì phải nộp thuế nhiều như năm nay, vì tiền thưởng Tết năm ngoái được giảm trừ 50% để tính thuế thu nhập cá nhân. Còn năm nay, 100% các khoản thưởng Tết, lương tháng 13 bị tính là thu nhập chịu thuế. Có những người thưởng Tết chỉ vài triệu nhưng cũng mất tiền triệu để đóng thuế thu nhập cá nhân.
